3.3 Δείκτες απήχησης
Όπως έχει αναφερθεί και σε άλλο σημείο της έκδοσης, ο δείκτης «Μέσος όρος αναφορών ανά δημοσίευση», δηλαδή ο δείκτης απήχησης (citation impact), αποτλεί μια αρχική προσέγγιση για τη μέτρηση της απήχησης των δημοσιεύσεων στη διεθνή επιστημονική κοινότητα, μέσω των αναφορών που λαμβάνουν από άλλες επιστημονικές δημοσιεύσεις.
Ο δείκτης «Μέσος όρος αναφορών ανά δημοσίευση» υπολογίζεται ως ο λόγος του αριθμού των αναφορών που καταγράφονται σε ορισμένη χρονική περίοδο στις δημοσιεύσεις μιας περιφέρειας προς τον συνολικό αριθμό των δημοσιεύσεων της περιφέρειας της ίδιας χρονικής περιόδου.
Συγκεκριμένα, καταμετρώνται οι αναφορές που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια μιας πενταετίας στις δημοσιεύσεις που δημοσιεύθηκαν την ίδια πενταετία. Σε αυτή τη βάση, για την περίοδο 2016-2020, και σύμφωνα με το Διάγραμμα 3.3.1, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας επιτυγχάνει τον υψηλότερο δείκτη απήχησης (11,45), ακολουθούμενη από τις Περιφέρειες Κρήτης (10,94), Ηπείρου (10,40), Αττικής (9,89), Κεντρικής Μακεδονίας (9,44), Θεσσαλίας (8,33), Δυτικής Ελλάδας (8,20), Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (8,07), Αιγαίου (7,90), Πελοποννήσου (7,17), Δυτικής Μακεδονίας (7,10) και Ιονίων Νήσων (3,81).
Με μεγαλύτερη ακρίβεια και συγκρισιμότητα, ο σχετικός δείκτης απήχησης που καταγράφουν συνολικά οι δημοσιεύσεις των φορέων κάθε Περιφέρειας σε σχέση με τον δείκτη απήχησης των δημοσιεύσεων σε παγκόσμιο επίπεδο απεικονίζεται στο Διάγραμμα 3.3.2. Όταν ο σχετικός δείκτης απήχησης των δημοσιεύσεων των φορέων μιας Περιφέρειας είναι μεγαλύτερος από 1, τότε η απήχηση των δημοσιεύσεων της συγκεκριμένης Περιφέρειας είναι υψηλότερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Ο σχετικός δείκτης απήχησης (field normalized citation score) υπολογίζεται κατόπιν “κανονικοποίησης” ανάλογα µε την κατανομή των δημοσιεύσεων των φορέων κάθε Περιφέρειας στις εξειδικευμένες επιστημονικές θεματικές περιοχές (τριτοβάθμια κλίμακα ανάπτυξης).
Αναλυτικότερα, στο Διάγραμμα 3.3.2 παρουσιάζονται για την πενταετία 2016-2020, ο αριθμός των δημοσιεύσεων των φορέων κάθε Περιφέρειας, ο αριθμός των αναφορών που έλαβαν οι δημοσιεύσεις αυτές καθώς και ο σχετικός δείκτης απήχησής τους.
Υψηλότερη απήχηση από τον παγκόσμιο μέσο όρο σημειώνουν οι δημοσιεύσεις των φορέων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας με σχετικό δείκτη απήχησης 1,51, αν και πρέπει να επισημανθεί ο μικρός αριθμός τόσο των δημοσιεύσεων όσο και των σχετικών αναφορών. Πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο βρίσκονται επίσης οι δημοσιεύσεις των φορέων της Περιφέρειας Κρήτης με σχετικό δείκτη απήχησης 1,36, της Περιφέρειας Ηπείρου (1,31), της Περιφέρειας Αττικής (1,29), της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (1,27), της Περιφέρειας Θεσσαλίας (1,23), της Περιφέρειας Αιγαίου (1,22), της Περιφέρειας Πελοποννήσου (1,17), της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης (1,08), Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας (1,07), της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας (1,04). Τα δεδομένα αυτά είναι συμβατά με τα αντίστοιχα δεδομένα για τον σχετικό δείκτη απήχησης κυρίως των Πανεπιστημίων που παρουσιάζονται στην ενότητα 4 της παρούσας έκδοσης.