1. Συνολικοί δείκτες για δημοσιεύσεις ανοικτής πρόσβασης
Η έκδοση εντάσσεται στη σειρά εκδόσεων που πραγματοποιεί το ΕΚΤ με σκοπό την ανάλυση της ελληνικής συγγραφικής δραστηριότητας σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Η έκδοση επικεντρώνεται στις δημοσιεύσεις ανοικτής πρόσβασης της ερευνητικής κοινότητας στην Ελλάδα, αντλώντας δεδομένα από τη βάση Web of Science και καταγράφοντας τα βασικά μεγέθη που χαρακτηρίζουν την παραγωγή σε επιστημονικές δημοσιεύσεις ανοικτής πρόσβασης και τις αντίστοιχες επιδόσεις των ελληνικών φορέων στη διάρκεια της δεκαπενταετίας από το 2007 έως το 2021, εστιάζοντας παράλληλα στα δεδομένα των τελευταίων πέντε ετών.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ανάλυση αφορά σε επιστημονικά άρθρα που έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή περιοδικά ανοικτής πρόσβασης και περιλαμβάνει τους εξής τύπους ανοικτής πρόσβασης: Gold, Hybrid, Green και Bronze.
Τα δεδομένα τα οποία παρουσιάζονται στην συγκεκριμένη έκδοση και αφορούν τις μεταβλητές της ανοικτής πρόσβασης παρέχονται από την πλατφόρμα του Web of Science. Η ίδια συνεργάζεται με και αποκτά τα αντίστοιχα δεδομένα αυτά από την OurResearch, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που κυκλοφόρησε πρόσφατα μια βάση γνώσεων (knowledge base) περιεχομένου Ανοιχτής Πρόσβασης (ΑΠ). Αυτή η βάση γνώσεων εμπεριέχει πληροφορίες και δεδομένα σχετικά με νόμιμες εκδόσεις Ανοικτής Πρόσβασης τύπου Gold ή Bronze (περιλαμβάνουν δωρεάν πρόσβαση στον ιστότοπο ενός εκδότη), Hybrid (ορισμένα άρθρα είναι ανοικτής πρόσβασης ενώ άλλα είναι κλειστά) και Green (όπου ο συγγραφέας συνήθως αρχειοθετεί ο ίδιος άρθρα του σε ένα αποθετήριο). Αναλυτικότερες πληροφορίες ως προς τους τύπους δημοσιεύσεων ανοικτής πρόσβασης και τη μεθοδολογία που ακολουθείται για την παραγωγή δεικτών ανοικτής πρόσβασης παρατίθεται στο σχετικό Παράρτημα.
Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τον συνολικό αριθμό των δημοσιεύσεων από ελληνικούς φορείς σε περιοδικά ανοικτής πρόσβασης για τα έτη 2019 και 2021 στο σύνολο των δημοσιεύσεων των ελληνικών φορέων για τα ίδια έτη. Επίσης, παρουσιάζει τον αριθμό των αναφορών σε δημοσιεύσεις ανοικτής πρόσβασης από ελληνικούς φορείς για τις περιόδους 2015-2019 και 2017-2021 στο σύνολο των αναφορών σε δημοσιεύσεις ελληνικών φορέων.
Η ακόλουθη εικόνα παραθέτει με σχηματικό τρόπο αναφορικά με το έτος 2021 τα δεδομένα για τις ελληνικές δημοσιεύσεις ανοικτής πρόσβασης ανά τύπο ανοικτής πρόσβασης, τόσο ως προς τον αριθμό και τα αντίστοιχα μερίδιά τους, όσο και ως προς το τι διαφοροποιεί κάθε τύπο από τους υπόλοιπους.
Στον παρακάτω πίνακα αναλύονται περαιτέρω τα στοιχεία για τον αριθμό των δημοσιεύσεων και των αναφορών των δημοσιεύσεων ανοικτής πρόσβασης ανά κατηγορία φορέα, κατά τις περιόδους 2015-2019 και 2017-2021.